คำราชาศัพท์ใช้สำหรับพระสงฆ์

คําราชาศัพท์ที่ใช้กับพระสงฆ์

คำที่ใช้กับพระสงฆ์

คำสามัญ	ราชาศัพท์
คำพูดแทนตัวเอง	อาตมา
พระสงฆ์ใช้เรียกพระเจ้าแผ่นดิน	มหาบพิตร
คนทั่วไป	โยม
ให้,  มอบให้	ถวาย
ยื่นให้ระยะห่างหัตถบาส (ระยะระหว่างพระสงฆ์ที่นั่งทําสังฆกรรมหรือระหว่างพระภิกษุ สามเณร กับคฤหัสถ์ผู้ถวายของ ห่างกันไม่เกินศอกหนึ่ง)  (หรือยื่นของให้พระ ของนั้นสามารถเข้าปากแล้วกลืนได้)	ประเคน
อาหารเช้า	จังหัน
กิน	ฉัน
ขอเชิญพระ (เดิน, นั่ง, เขียนหนังสือ)	นิมนต์
ขอเชิญพระแสดงธรรม	กราบอาราธนาธรรม
ไหว้	นมัสการ
ห่มจีวร	ครองจีวร
ผ้าห่ม	ผ้าจีวร
ผ้าพาดบ่า	สังฆาฏิ
ผ้านุ่ง	สบง
อาบน้ำ	สรงน้ำ
โกนผม	ปลงผม
นอน	จำวัด
สวดมนต์	ทำวัตร
เงิน	ปัจจัย
บวชเณร	บรรพชา
บวชพระ	อุปสมบท
ป่วย	อาพาธ
ตาย	มรณภาพ

คําราชาศัพท์ที่ใช้กับพระสงฆ์

         การที่มีคำราชาศัพท์ที่ใช้กับพระสงฆ์  เพราะ  พระ   หรือ  ภิกษุ ถือว่าเป็นบุคคลที่สืบทอดพระพุทธศาสนาทั้งพระธรรมคำสอนของสมเด็จพระสัมมาสัมพุทธเจ้าเพื่อให้บรรดาพุทธศาสนิกชนปฏิบัติแต่ความดีละเว้นความชั่ว  ให้หมู่คนมีความผาสุกด้วยธรรมะ  เป็นผู้ที่ได้รับการเคารพนับถือจากบุคคลทั่วไป   ดังนั้น  จึงมีถ้อยคำสำหรับพระภิกษุกำหนดไว้โดยเฉพาะ  ซึ่งนักเรียนควรสังเกตว่า คำราชาศัพท์ที่ใช้กับพระสงฆ์  มีการใช้ที่แตกต่างจากราชาศัพท์สำหรับพระเจ้าแผ่นดินหรือพระราชวงศ์ กล่าวคือ  สำหรับพระภิกษุนั้นไม่ว่าบุคคลอื่นจะพูดกับท่าน หรือกล่าวถึงท่าน หรือเมื่อท่านพูดเองก็ตาม จะใช้ศัพท์อย่างเดียวกันตลอดไป เช่น คำว่า  อาพาธ  ฉันภัตตาหาร  เป็นต้น

ด้วยความประสงค์ให้นักเรียนรู้และนำไปใช้ได้อย่างถูกต้อง

จาก  ครูปิยะฤกษ์

๑  ก.ย.  ๒๕๕๔